Whalesbook Logo

Whalesbook

  • Home
  • About Us
  • Contact Us
  • News

DGCA ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ: 48 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁਫਤ ਟਿਕਟ ਬਦਲ, ਰਿਫੰਡ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਰਲ

Transportation

|

Updated on 03 Nov 2025, 07:28 pm

Whalesbook Logo

Reviewed By

Aditi Singh | Whalesbook News Team

Short Description :

ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਰੈਗੂਲੇਟਰ, ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ ਆਫ ਸਿਵਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ (DGCA) ਨੇ ਏਅਰ ਟਿਕਟ ਰਿਫੰਡ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਦਲਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਯਾਤਰੀ ਜਲਦ ਹੀ ਬੁਕਿੰਗ ਦੇ 48 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਵਾਧੂ ਚਾਰਜ ਦੇ ਟਿਕਟਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਜਾਂ ਸੋਧ ਸਕਣਗੇ। DGCA ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਟਰੈਵਲ ਏਜੰਟਾਂ ਰਾਹੀਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਰਿਫੰਡ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋਣ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ 21 ਕੰਮਕਾਜੀ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ। ਸਿੱਧੀ ਬੁਕਿੰਗ ਵਿੱਚ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਾਮ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਵੀ ਮੁਫਤ ਸੁਵਿਧਾ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
DGCA ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ: 48 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁਫਤ ਟਿਕਟ ਬਦਲ, ਰਿਫੰਡ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਰਲ

▶

Detailed Coverage :

ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ ਆਫ ਸਿਵਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ (DGCA) ਨੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਏਅਰ ਟਿਕਟ ਰਿਫੰਡ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਮਸੌਦਾ ਬਦਲਾਵ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰਸਤਾਵ 'ਲੁੱਕ-ਇਨ ਆਪਸ਼ਨ' (Look-in option) ਹੈ, ਜੋ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬੁਕਿੰਗ ਦੇ 48 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਚਾਰਜ ਦੇ ਆਪਣੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ ਰੱਦ ਕਰਨ ਜਾਂ ਸੋਧਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੇਕਰ ਟਿਕਟ ਸਿੱਧੀ ਏਅਰਲਾਈਨ ਤੋਂ ਬੁੱਕ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਲਚਕਤਾ 5 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ (ਘਰੇਲੂ ਯਾਤਰਾ ਲਈ) ਜਾਂ 15 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ (ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯਾਤਰਾ ਲਈ) ਰਵਾਨਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਫਲਾਈਟਾਂ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, DGCA ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਬੁਕਿੰਗ ਸਿੱਧੀ ਏਅਰਲਾਈਨ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਯਾਤਰੀ ਦੇ ਨਾਮ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਗਲਤੀ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਕੋਈ ਵਾਧੂ ਫੀਸ ਨਹੀਂ ਲਈ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਟਿਕਟਾਂ ਟਰੈਵਲ ਏਜੰਟਾਂ ਜਾਂ ਔਨਲਾਈਨ ਪੋਰਟਲ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਖਰੀਦੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਰਿਫੰਡ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਈ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋਣਗੀਆਂ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਏਜੰਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਨੂੰ 21 ਕੰਮਕਾਜੀ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਿਫੰਡ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।

ਇਸ ਮਸੌਦੇ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਕਲ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਕਾਰਨ ਰੱਦ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਟਿਕਟਾਂ ਲਈ ਰਿਫੰਡ ਜਾਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸ਼ੈਲ (credit shells) ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ 'ਤੇ ਵੀ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਪ੍ਰਭਾਵ: ਇਹ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਬਦਲਾਵ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਲਚਕਤਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨਗੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਵਾਈ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਨੂੰ ਰੱਦ/ਸੋਧ ਚਾਰਜਾਂ ਤੋਂ ਆਮਦਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਗਾਹਕਾਂ ਦੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਅਤੇ ਰਿਫੰਡਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਸੁਚਾਰੂ ਕਾਰਜਾਂ ਤੋਂ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਏਜੰਟ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ 'ਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟਤਾ ਯਾਤਰੀਆਂ ਲਈ ਰਿਫੰਡ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸਰਲ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਰੇਟਿੰਗ: 7/10.

ਔਖੇ ਸ਼ਬਦ: DGCA (ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ ਆਫ ਸਿਵਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ): ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੁੱਖ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਏਜੰਸੀ, ਜੋ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਟਿਕਟ ਰਿਫੰਡ ਨਿਯਮ (Ticket refund norms): ਟਿਕਟ ਰੱਦ ਹੋਣ 'ਤੇ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਕਮ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨਿਯਮ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ। ਟਰੈਵਲ ਏਜੰਟ/ਪੋਰਟਲ (Travel agent/portal): ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੀ ਤਰਫ਼ੋਂ ਏਅਰਲਾਈਨ ਟਿਕਟਾਂ ਵੇਚਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਜਾਂ ਵੈੱਬਸਾਈਟ। ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ (Onus): ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਮੁੱਦੇ ਜਾਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ, ਸਮੂਹਾਂ ਜਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਜਾਂ ਫ਼ਰਜ਼। ਸਿਵਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਰਿਕਵਾਇਰਮੈਂਟ (CAR): DGCA ਦੁਆਰਾ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਖੇਤਰ ਲਈ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੈੱਟ। ਲੁੱਕ-ਇਨ ਆਪਸ਼ਨ (Look-in option): ਬੁਕਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸਮਾਂ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਟਿਕਟ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦੇ ਦੇਖਿਆ, ਰੱਦ ਜਾਂ ਸੋਧਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੋਧ (Amendment): ਮੌਜੂਦਾ ਬੁਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫਲਾਈਟ ਦੀ ਤਾਰੀਖ, ਸਮਾਂ, ਜਾਂ ਯਾਤਰੀ ਦਾ ਵੇਰਵਾ। ਹਿੱਸੇਦਾਰ (Stakeholders): ਵਿਅਕਤੀ, ਸਮੂਹ ਜਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਮੁੱਦੇ ਜਾਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਵਿੱਚ ਹਿੱਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਜੋ ਇਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼, ਯਾਤਰੀ ਅਤੇ ਟਰੈਵਲ ਏਜੰਟ।

More from Transportation


Latest News

TVS Capital joins the search for AI-powered IT disruptor

Tech

TVS Capital joins the search for AI-powered IT disruptor

Asian Stocks Edge Lower After Wall Street Gains: Markets Wrap

Tech

Asian Stocks Edge Lower After Wall Street Gains: Markets Wrap

4 most consistent flexi-cap funds in India over 10 years

Mutual Funds

4 most consistent flexi-cap funds in India over 10 years

Banking law amendment streamlines succession

Banking/Finance

Banking law amendment streamlines succession

Asian stocks edge lower after Wall Street gains

Economy

Asian stocks edge lower after Wall Street gains

Oil dips as market weighs OPEC+ pause and oversupply concerns

Commodities

Oil dips as market weighs OPEC+ pause and oversupply concerns


Energy Sector

India's green power pipeline had become clogged. A mega clean-up is on cards.

Energy

India's green power pipeline had become clogged. A mega clean-up is on cards.


Brokerage Reports Sector

Stock recommendations for 4 November from MarketSmith India

Brokerage Reports

Stock recommendations for 4 November from MarketSmith India

Stocks to buy: Raja Venkatraman's top picks for 4 November

Brokerage Reports

Stocks to buy: Raja Venkatraman's top picks for 4 November

More from Transportation


Latest News

TVS Capital joins the search for AI-powered IT disruptor

TVS Capital joins the search for AI-powered IT disruptor

Asian Stocks Edge Lower After Wall Street Gains: Markets Wrap

Asian Stocks Edge Lower After Wall Street Gains: Markets Wrap

4 most consistent flexi-cap funds in India over 10 years

4 most consistent flexi-cap funds in India over 10 years

Banking law amendment streamlines succession

Banking law amendment streamlines succession

Asian stocks edge lower after Wall Street gains

Asian stocks edge lower after Wall Street gains

Oil dips as market weighs OPEC+ pause and oversupply concerns

Oil dips as market weighs OPEC+ pause and oversupply concerns


Energy Sector

India's green power pipeline had become clogged. A mega clean-up is on cards.

India's green power pipeline had become clogged. A mega clean-up is on cards.


Brokerage Reports Sector

Stock recommendations for 4 November from MarketSmith India

Stock recommendations for 4 November from MarketSmith India

Stocks to buy: Raja Venkatraman's top picks for 4 November

Stocks to buy: Raja Venkatraman's top picks for 4 November