दिल्ली एअरपोर्टवरील AMSS बिघाḍānantar uḍāṇ kāmkājāntīl vyāvat purnpane dur, lēśīr vilamb chālu

दिल्लीच्या इंदिरा गांधी आंतरराष्ट्रीय विमानतळावरील ऑटोमॅटिक मेसेज स्विचिंग सिस्टीम (AMSS) मध्ये एका मोठ्या तांत्रिक बिघाडामुळे शुक्रवारी उड्डाण कार्यांमध्ये व्यापक व्यत्यय निर्माण झाला. ही सिस्टीम फ्लाईट प्लॅन्स आणि एअर ट्रॅफिक कंट्रोल (ATC) संवादांवर प्रक्रिया करण्यासाठी अत्यंत महत्त्वाची आहे.

परिणाम: या बिघाडामुळे 800 हून अधिक देशांतर्गत आणि आंतरराष्ट्रीय उड्डाणे उशिरा झाली आणि काही रद्द करावी लागली, ज्यामुळे इंडिगो, एअर इंडिया, एअर इंडिया एक्सप्रेस, स्पाइसजेट आणि अकासा एअर यांसारख्या एअरलाइन्सना गंभीर फटका बसला. प्रवाशांना लांब रांगेत उभे राहावे लागले आणि सरासरी उड्डाण उशीर सुमारे 50 मिनिटांपर्यंत होता.

निराकरण: एअरपोर्ट्स अथॉरिटी ऑफ इंडिया (AAI) ने पुष्टी केली आहे की AMSS सिस्टीम यशस्वीरित्या दुरुस्त करण्यात आली आहे. ही समस्या सोडवण्यासाठी मूळ उपकरण उत्पादक (OEM) आणि समर्पित तांत्रिक संघांना सहभागी करून घेण्यात आले होते, आणि सुरक्षित हवाई वाहतूक सुनिश्चित करण्यासाठी फ्लाईट प्लॅन्सचे मॅन्युअल प्रोसेसिंग करण्यात आले.

सद्यस्थिती: सिस्टीम आता कार्यरत असली तरी, बॅकलॉगमुळे तात्पुरता किरकोळ विलंब कायम राहू शकतो, असे AAI ने सूचित केले आहे. सामान्य स्थिती त्वरित पूर्ववत करण्यासाठी नागरी उड्डाण सचिव आणि AAI अधिकाऱ्यांमध्ये एक आढावा बैठक घेण्यात आली.

गुंतवणूकदारांवर परिणाम: या घटनेने विमानचालन क्षेत्रातील महत्त्वपूर्ण IT पायाभूत सुविधांच्या असुरक्षिततेवर (vulnerability) प्रकाश टाकला आहे. गुंतवणूकदारांसाठी, हे एअरलाइन्स आणि विमानतळ पायाभूत सुविधा प्रदात्यांसाठी कार्यान्वयन जोखमीवर (operational risks) भर देते. तात्काळ व्यत्यय दूर झाला असला तरी, वारंवार होणाऱ्या समस्यांमुळे एअरलाइनची नफाक्षमता आणि प्रवाशांचा विश्वास यावर परिणाम होऊ शकतो.

रेटिंग: 6/10

कठीण शब्द: - ऑटोमॅटिक मेसेज स्विचिंग सिस्टीम (AMSS): विमानतळांवर फ्लाईट प्लॅन्स, एटीसी सूचना आणि इतर कार्यात्मक माहितीशी संबंधित संदेश स्वयंचलितपणे पाठवण्यासाठी, प्राप्त करण्यासाठी आणि व्यवस्थापित करण्यासाठी वापरली जाणारी एक महत्त्वाची संगणक प्रणाली. हे हवाई वाहतूक व्यवस्थापनासाठी कार्यक्षम आणि विश्वासार्ह संवाद सुनिश्चित करते. - मूळ उपकरण उत्पादक (OEM): जी कंपनी मूळतः एखादे उत्पादन किंवा सिस्टीम तयार करते, या प्रकरणात AMSS. ते अनेकदा त्यांच्या उपकरणांच्या समस्यानिवारण आणि दुरुस्तीमध्ये गुंतलेले असतात. - एअर ट्रॅफिक कंट्रोलर्स: ते व्यावसायिक जे विमानांना हवाई क्षेत्रात आणि जमिनीवर सुरक्षितपणे आणि कार्यक्षमतेने मार्गदर्शन करण्यासाठी जबाबदार असतात. - फ्लाईट प्लॅन्स: उड्डाणापूर्वी पायलट्सद्वारे दाखल केलेले तपशीलवार दस्तऐवज, जे हवाई वाहतूक नियंत्रणासाठी इच्छित मार्ग, उंची, वेग आणि इतर आवश्यक माहितीची रूपरेषा देतात.