ग्लोबल नॉर्थ देशांवर जीवाश्म इंधन टप्प्याटप्प्याने बंद करण्याच्या प्रयत्नांना कमजोर केल्याचा आरोप

ऑयल चेंज इंटरनॅशनल (OCI) च्या 29 ऑक्टोबर 2025 च्या ताज्या विश्लेषणानुसार, चार ग्लोबल नॉर्थ देश – युनायटेड स्टेट्स, कॅनडा, ऑस्ट्रेलिया आणि नॉर्वे – जीवाश्म इंधनाला टप्प्याटप्प्याने बंद करण्याच्या जागतिक प्रयत्नांना अडथळा आणण्यासाठी मुख्यत्वे जबाबदार आहेत. 2015 ते 2024 या काळात, या देशांनी तेल आणि वायू उत्पादनात सुमारे 40% वाढ केली, तर जगाच्या उर्वरित भागात 2% घट झाली. केवळ युनायटेड स्टेट्सने निव्वळ जागतिक वाढीपैकी 90% पेक्षा जास्त योगदान दिले, ज्यामध्ये दररोज अंदाजे 11 दशलक्ष बॅरल ऑइल इक्विव्हॅलेंट (boe/d) ची वाढ झाली. ही वाढ त्यांच्या पॅरिस कराराच्या वचनबद्धतेच्या विरोधात आहे. OCI म्हणते की हे देश "pouring fuel on the fire" (आग लावण्याचे काम) करत आहेत, आणि आर्थिक अवलंबित्व असूनही उत्पादन कमी केलेल्या विकसनशील देशांच्या न्यायाची चेष्टा करत आहेत. ग्लोबल नॉर्थ सरकारने भविष्यात नियोजित असलेल्या 50% पेक्षा जास्त जीवाश्म इंधन प्रकल्पांना पाठिंबा दिला आहे. ऑस्ट्रेलियामध्ये सर्वाधिक वाढ (77%) दिसून आली आणि नॉर्वे आर्कटिक ड्रिलिंग परवानग्या सुरू ठेवत आहे. श्रीमंत देशांनी 2015-2024 या काळात केवळ $280 बिलियन हवामान निधी (Climate Finance) प्रदान केला, जो दरवर्षी आवश्यक असलेल्या $1-5 ट्रिलियनपेक्षा खूप कमी आहे. OCI अहवालानुसार, 2015 पासून जीवाश्म इंधन उत्पादकांना $465 बिलियनची सार्वजनिक सबसिडी मिळाली आहे. या सबसिडी बंद केल्यास हवामान कृतीसाठी ट्रिलियन डॉलर्स उभे केले जाऊ शकतात. 1.5°C ग्लोबल वार्मिंगसाठी कार्बन बजेट तीन वर्षांत संपू शकते. OCI तात्काळ कारवाईचे आवाहन करते: नवीन प्रकल्प टप्प्याटप्प्याने बंद करा आणि ग्लोबल साऊथला न्याय्य निधी द्या. प्रभाव रेटिंग: 6/10. कठीण शब्द: पॅरिस करार: ग्लोबल वार्मिंग 1.5°C पर्यंत मर्यादित करण्यासाठीचा करार. जीवाश्म इंधन: प्राचीन जीवाश्मांमधून तयार झालेले कोळसा, तेल आणि वायू. ग्लोबल नॉर्थ: विकसित देश (उदा., अमेरिका, कॅनडा). ग्लोबल साऊथ: विकसनशील देश (उदा., आफ्रिका, आशिया). बॅरल ऑइल इक्विव्हॅलेंट (boe/d): विविध इंधनांमधून मिळणाऱ्या ऊर्जेचे मोजमाप करण्याचे एकक. डीकार्बोनायझेशन: कार्बन उत्सर्जन कमी करणे, स्वच्छ ऊर्जेकडे स्विच करणे. हवामान निधी: हवामान कृतीसाठी विकसित देशांकडून विकसनशील देशांना मिळणारी मदत. COP30: प्रमुख संयुक्त राष्ट्र हवामान शिखर परिषद.