ऑक्टोबरमध्ये भारतातील किरकोळ महागाई (CPI) विक्रमी 0.25% वर पोहोचली आहे, जी भारतीय रिझर्व्ह बँकेच्या (RBI) लक्ष्यापेक्षा खूपच कमी आहे. या लक्षणीय घसरणीमुळे RBI ला रेपो रेटमध्ये आणखी कपात करण्याची संधी मिळाली आहे, ज्यामुळे EMI कमी होण्याची अपेक्षा आहे.
भारताने आपल्या किरकोळ महागाईमध्ये, जी ग्राहक किंमत निर्देशांक (CPI) द्वारे मोजली जाते, ऑक्टोबरमध्ये 0.25% च्या विक्रमी नीचांक गाठला आहे. हा आकडा 2013 मध्ये सध्याची CPI मालिका सुरू झाल्यापासून सर्वात कमी आहे आणि भारतीय रिझर्व्ह बँकेच्या (RBI) अनिवार्य 2-6% लक्ष्य श्रेणीपेक्षा खूपच खाली आहे.
विशेषतः अन्नधान्याच्या किमतींमध्ये 5% ची घट झाल्यामुळे, या चलनवाढ-विरोधी (deflationary) ट्रेंडमुळे मध्यवर्ती बँकेला पुरेशी लवचिकता मिळाली आहे. अर्थतज्ञांचा असा विश्वास आहे की यामुळे रेपो दरात आणखी कपात होण्याची दाट शक्यता आहे, आणि डिसेंबरमधील धोरण आढाव्यात एक कपात अपेक्षित आहे.
महागाईतील ही घट अनेक कारणांमुळे असल्याचे मानले जाते, जसे की अन्नधान्याच्या किमतींवरील मजबूत बेस इफेक्ट, चांगल्या मान्सूनचा पीक उत्पादनावरील सकारात्मक परिणाम, जलाशयांची चांगली पातळी आणि किमान आधारभूत किंमतींमधील (MSP) मर्यादित वाढ. अलीकडे सरकारने वस्तू आणि सेवा कर (GST) दरांमध्ये केलेली कपात देखील कमी महागाईच्या आकडेवारीत योगदान देईल असा अंदाज आहे, ज्याचा पूर्ण परिणाम पुढील महिन्यांमध्ये दिसून येईल.
तथापि, बेस इफेक्ट्स कमी झाल्यावर आगामी तिमाहीत महागाई हळूहळू वाढू शकते, परंतु ती RBI च्या आरामदायक मर्यादेतच राहील असे तज्ञांचे मत आहे.
या बातमीचा भारतीय अर्थव्यवस्था आणि नागरिकांवर महत्त्वपूर्ण सकारात्मक परिणाम होतो. कमी महागाईमुळे ग्राहकांची खरेदी क्षमता वाढू शकते. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, RBI द्वारे रेपो दरात कपात होण्याची शक्यता आर्थिक वाढीला चालना देणारी आहे. व्यक्तींसाठी, गृह कर्ज, वाहन कर्ज आणि इतर क्रेडिट सुविधांवरील EMI मध्ये घट होण्याची शक्यता हा सर्वात थेट फायदा आहे, ज्यामुळे कर्जाच्या मुदतीत लक्षणीय बचत होईल. यामुळे ग्राहक खर्च आणि गुंतवणुकीला चालना मिळू शकते. US व्यापार शुल्क (tariffs) बाह्य असुरक्षिततेचा घटक वाढवतात, परंतु RBI ची संभाव्य दर कपात ही देशांतर्गत वाढीस चालना देणारी मानली जात आहे.