भारत 1 एप्रिल 2026 पासून जुन्या कायद्याची जागा घेणारा नवीन आयकर कायदा, 2025 लागू करण्यासाठी सज्ज आहे. आयकर विभाग आणि केंद्रीय प्रत्यक्ष कर मंडळ (CBDT) चे अधिकारी जानेवारीपर्यंत सोपे केलेले आयकर रिटर्न (ITR) फॉर्म आणि नियम अधिसूचित करण्याची योजना आखत आहेत. या नवीन कायद्याचा उद्देश भाषेला सोपे करणे, विभाग कमी करणे आणि स्पष्टता सुधारणे, तसेच कोणतेही नवीन कर दर सादर न करता कर अनुपालन सुलभ आणि करदात्यांसाठी अधिक अनुकूल बनवणे हा आहे.
भारताचा आयकर विभाग, नवीन आयकर कायदा, 2025 अंतर्गत आयकर फॉर्म आणि नियम जानेवारीपर्यंत अधिसूचित करण्याची तयारी करत आहे. 1961 च्या आयकर कायद्याची जागा घेणारा हा महत्त्वपूर्ण कायदा, पुढील आर्थिक वर्षापासून, म्हणजे 1 एप्रिल 2026 पासून लागू होईल. केंद्रीय प्रत्यक्ष कर मंडळाचे (CBDT) प्रमुख रवी अग्रवाल यांनी नमूद केल्याप्रमाणे, कर अनुपालन सुलभ करणे आणि ते करदात्यांसाठी अधिक अनुकूल बनवणे हे मुख्य उद्दिष्ट आहे.
टीडीएस त्रैमासिक रिटर्न फॉर्म आणि आयटीआर फॉर्म्ससह सर्व संबंधित फॉर्म सध्या सिस्टम संचालनालय (Directorate of Systems) द्वारे कर धोरण विभाग (tax policy division) च्या सहकार्याने पुन्हा तयार केले जात आहेत. करदात्यांसाठी स्पष्टता आणि वापरणी सोपी करणे हे उद्दिष्ट आहे. कायदेशीर विभागाद्वारे (law department) पडताळणी झाल्यानंतर, हे नियम संसदेसमोर मांडले जातील.
महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे, नवीन कायदा कोणतेही नवीन कर दर सादर करत नाही. त्याऐवजी, तो सध्याच्या कर संरचनेला सोपे करण्यावर लक्ष केंद्रित करतो. यामध्ये विभागांची संख्या 819 वरून 536 पर्यंत, अध्यायांची संख्या 47 वरून 23 पर्यंत, आणि एकूण शब्द संख्या 5.12 लाखांवरून 2.6 लाखांपर्यंत कमी करणे समाविष्ट आहे. 39 नवीन सारण्या (tables) आणि 40 नवीन सूत्रे (formulas) दाट मजकूर बदलण्यासाठी आणि करदात्याची समज वाढवण्यासाठी जोडली गेली आहेत.
परिणाम
या सरलीकरणामुळे लाखो भारतीय करदाते आणि व्यवसायांसाठी गोंधळ कमी होईल आणि कर भरण्याची प्रक्रिया सुलभ होईल अशी अपेक्षा आहे. यामुळे कर दायित्वांमध्ये बदल होत नसला तरी, भारतात व्यवसाय करणे आणि वैयक्तिक आर्थिक व्यवस्थापन सोपे होईल. रेटिंग: 5/10.
कठीण शब्दांचे स्पष्टीकरण: