तेलंगणा मद्य संकट: राज्यावर ₹3,366 कोटी थकबाकी, सणासुदीच्या पुरवठ्यावर धोका

इंटरनॅशनल स्पिरिट्स अँड वाईन्स असोसिएशन ऑफ इंडिया (ISWAI), ब्रुअर्स असोसिएशन ऑफ इंडिया (BAI), आणि कॉन्फेडरेशन ऑफ इंडियन अल्कोहोलिक बेव्हरेज कंपन्या (CIABC) यांनी एकत्रितपणे म्हटले आहे की, तेलंगणाचे अल्कोहोलिक पेय क्षेत्र प्रचंड आर्थिक दबावाखाली आहे. तेलंगणा स्टेट बेव्हरेजेस कॉर्पोरेशन लिमिटेड (TSBCL) कडे असलेली वाढती थकबाकी हे या संकटाचे प्रमुख कारण आहे, जी राज्यातील दारू खरेदी आणि घाऊक वितरणाची एकमेव सरकारी संस्था आहे. ऑक्टोबरमधील सणासुदीच्या मागणीमुळे एक्साइज कलेक्शन (उत्पादन शुल्क संकलन) चांगले झाले असले तरी, TSBCL ने पुरवठादारांना केलेले पेमेंट मागील चार महिन्यांच्या सरासरीपेक्षा सुमारे 50% कमी झाले आहे. कराराच्या 45 दिवसांच्या आत पेमेंट करण्याची अट वारंवार मोडली जात आहे. सध्या ₹3,366.21 कोटींची थकबाकी आहे, त्यापैकी ₹1,959.72 कोटी मे-ऑगस्ट 2024 पासून थकीत आहेत, म्हणजेच एका वर्षापेक्षा जास्त कालावधीपासून पैसे मिळालेले नाहीत. उद्योग प्रतिनिधींनी राज्य नेत्यांची भेट घेतली आणि ऑक्टोबरच्या मध्यात केवळ ₹484.58 कोटींचे अंशतः वाटप करण्यात आले, त्यानंतर कोणतीही रक्कम दिली गेली नाही. उत्पादक कंपन्यांनी इशारा दिला आहे की, तातडीने पैसे न मिळाल्यास, ते ख्रिसमस आणि नवीन वर्षाच्या काळात वाढणाऱ्या (सुमारे 75% पर्यंत) मागणीसाठी आवश्यक स्टॉक तयार करू शकणार नाहीत. तसेच, डिसेंबरमध्ये नवीन परवान्यांचे नूतनीकरण झाल्यामुळे मागणीत मोठी वाढ अपेक्षित आहे. त्यामुळे, ख्रिसमस आणि नवीन वर्षाच्या काळात उत्पादनांची कमतरता भासण्याची दाट शक्यता आहे. उद्योग क्षेत्राने नवीन परवाना शुल्कातून गोळा केलेल्या ₹3,000 कोटींहून अधिक रकमेचा काही भाग थकबाकी भरण्यासाठी वापरण्याचा प्रस्ताव दिला होता, परंतु राज्य सरकारने वाढत्या आर्थिक अडचणी सोडवण्याचा कोणताही हेतू दर्शवला नाही, असा आरोप आहे. अल्कोबेव्ह क्षेत्र तेलंगणासाठी महसुलाचा एक महत्त्वाचा स्रोत आहे, जो वार्षिक ₹38,000 कोटींपेक्षा जास्त योगदान देतो. 10 नोव्हेंबरपर्यंत ही थकबाकी न भरल्यास, पुरवठ्यात कपात होऊ शकते. याचा परिणाम उत्पादन युनिट्स, पॅकेजिंग पुरवठादार, लॉजिस्टिक कंपन्या आणि किरकोळ विक्री रोजगारांवर होईल, तसेच तेलंगणाचे गुंतवणूक गंतव्यस्थान म्हणून असलेले प्रतिष्ठाही कमी होईल.