ભારતમાં અભૂતપૂર્વ મેઘ વિસ્ફોટ: ક્લાયમેટ ચેન્જના પ્રભાવો તેજ

Overview

ભારતમાં, ખાસ કરીને ઓગસ્ટ અને સપ્ટેમ્બર મહિના દરમિયાન, ચોમાસામાં, મેદાની પ્રદેશોમાં પણ અસામાન્ય અને ગંભીર વરસાદની ઘટનાઓ બની રહી છે, જેમાં મેઘ વિસ્ફોટ (cloudburst) નો સમાવેશ થાય છે. ચેન્નઈ, કામારેડ્ડી (તેલંગાણા), નાંદેડ (મહારાષ્ટ્ર), અને કોલકત્તા જેવા શહેરોમાં ઐતિહાસિક સરેરાશ કરતાં ઘણો વધારે વરસાદ નોંધાયો છે, કેટલાક સ્થળોએ દાયકાઓમાં સૌથી વધુ વરસાદ થયો છે. હવામાનશાસ્ત્રીઓના મતે, મેઘ વિસ્ફોટ એટલે 1 કલાકમાં 100 mm થી વધુ વરસાદ, જે સામાન્ય રીતે પહાડી વિસ્તારોમાં થાય છે, તેથી મેદાની પ્રદેશોમાં આ ઘટનાઓ અભૂતપૂર્વ છે. નિષ્ણાતો સૂચવે છે કે આ અત્યંત હવામાન ઘટનાઓ ક્લાયમેટ ચેન્જ (climate change) માં થયેલા વધારા સાથે જોડાયેલી છે અને પૃથ્વી સંભવતઃ નિર્ણાયક 'ટિપિંગ પોઈન્ટ્સ' (tipping points) સુધી પહોંચી રહી છે, જેની અસર અપેક્ષા કરતાં વહેલી જોવા મળી રહી છે.