ભારત આંતરરાષ્ટ્રીય ચોખા પરિષદમાં ₹3,000 કરોડથી વધુના સોદા પર હસ્તાક્ષર, AI અને ખેડૂત સશક્તિકરણ પર ધ્યાન

નવી દિલ્હીમાં આયોજિત ભારત આંતરરાષ્ટ્રીય ચોખા પરિષદ (BIRC) 2025, ભારત માટે કૃષિ અને નિકાસ ક્ષેત્રોમાં એક મહત્વપૂર્ણ કાર્યક્રમ છે. APEDA અને અન્ય સરકારી સંસ્થાઓના સમર્થનથી આયોજિત, આ પરિષદ વૈશ્વિક ખરીદદારો, નિકાસકારો, નીતિ નિર્માતાઓ અને ટેકનોલોજી લીડર્સને ભારતના ચોખા વેપાર અને નવીનતાઓના ભવિષ્ય પર ચર્ચા કરવા માટે એક મંચ પૂરો પાડે છે.

પરિષદમાં ભારતના પ્રથમ AI-આધારિત ચોખા સોર્ટિંગ સિસ્ટમનું અનાવરણ થયું, જે કૃષિમાં કૃત્રિમ બુદ્ધિમત્તા (Artificial Intelligence) ના એકીકરણનું પ્રદર્શન કરે છે. આ ઉપરાંત, 17 ભારતીય ખેડૂતોને આંતરરાષ્ટ્રીય આયાતકારો દ્વારા સન્માનિત કરવામાં આવ્યા, જેઓ વૈશ્વિક ચોખા બજારમાં ભારતનું સ્થાન સુધારવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. કાર્યક્રમમાં ચોખા ઉત્પાદનની કાર્યક્ષમતા અને ગુણવત્તા સુધારવા માટે અદ્યતન મશીનરી પણ પ્રદર્શિત કરવામાં આવી.

પ્રથમ દિવસે, કુલ ₹3,000 કરોડથી વધુના MoUs પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા. આમાં બિહારમાં ચોક્કસ ભૌગોલિક સંકેત (GI) વાળી ચોખાની જાતો માટે સરકારે ખાનગી કંપનીઓ સાથે સુવિધા અપાવેલા ₹2,200 કરોડથી વધુના સોદા, અને ભારતીય તેમજ આંતરરાષ્ટ્રીય કંપનીઓ વચ્ચેના અન્ય કરારોનો સમાવેશ થાય છે.

પરિષદનો ઉદ્દેશ્ય ₹1.8 લાખ કરોડના વૈશ્વિક ચોખા વેપારનો લાભ લેવાનો છે, જેમાં ₹25,000 કરોડ સુધીના સંભવિત સોદા થવાની અપેક્ષા છે. લગભગ 80 દેશોના પ્રતિનિધિઓ આમાં ભાગ લઈ રહ્યા છે.

મુખ્ય ચર્ચાઓ ચાર મુખ્ય સત્રોમાં થઈ: ગ્લોબલ રાઇસ માર્કેટ ઇવોલ્યુશન, શિપિંગ લોજિસ્ટિક્સ ફોર રાઇસ ટ્રેડ, ઇમ્પ્રૂવિંગ રાઇસ એગ્રીકલ્ચર એન્ડ ન્યુટ્રિશન, અને વેલ્યુ એડિશન ઇન રાઇસ. આ સત્રોમાં વૈશ્વિક માંગ, નિકાસ વૈવિધ્યકરણ, લોજિસ્ટિક્સ પડકારો, ટકાઉ ખેતી પદ્ધતિઓ, પોષણ, બ્રાંડિંગ અને ટેકનોલોજીકલ અપગ્રેડ્સની ચર્ચા કરવામાં આવી.

શરૂ કરાયેલ એક નોંધપાત્ર પહેલ એ છે કે 2047 સુધીમાં ભારતને 'વિકસિત ભારત' (વિકસિત રાષ્ટ્ર) બનાવવા માટે એક વિઝન અને રોડમેપ વિકસાવવો, જેમાં ચોખા ક્ષેત્ર પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે.

અસર (Impact) આ કાર્યક્રમ ભારતીય શેરબજાર માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે, ખાસ કરીને કૃષિ, ખાદ્ય પ્રક્રિયા, નિકાસ અને કૃષિ-ટેકનોલોજીમાં સામેલ કંપનીઓ માટે. મોટા MoUs અને AI જેવી ટેકનોલોજીકલ પ્રગતિ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાથી ભારતીય વ્યવસાયો માટે ચોખા ક્ષેત્રમાં આવકમાં વધારો, કાર્યક્ષમતામાં સુધારો અને બજાર સુધી પહોંચ વધી શકે છે, જે સંબંધિત કંપનીઓ માટે રોકાણકારોનો વિશ્વાસ અને શેરના મૂલ્યાંકનમાં વધારો કરી શકે છે. મૂલ્યવૃદ્ધિ અને બ્રાંડિંગ પર ભાર મૂકવાથી પ્રીમિયમ ઉત્પાદનો માટે પણ નવી તકો ઊભી થઈ શકે છે. અસર રેટિંગ: 7/10

મુશ્કેલ શબ્દો: AI: આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (કૃત્રિમ બુદ્ધિમત્તા) - કમ્પ્યુટર સિસ્ટમ્સ દ્વારા માનવ બુદ્ધિમત્તા પ્રક્રિયાઓનું સિમ્યુલેશન, જે તેમને શીખવા, તર્ક કરવા અને કાર્યો કરવા સક્ષમ બનાવે છે. MoUs: મેમોરેન્ડમ ઓફ અન્ડરસ્ટેન્ડિંગ (સમજૂતી કરાર) - બે કે તેથી વધુ પક્ષો વચ્ચેનો એક ઔપચારિક કરાર જે સામાન્ય લક્ષ્યો અને પ્રતિબદ્ધતાઓને સ્પષ્ટ કરે છે. GI જાતો: જિયોગ્રાફિકલ ઇન્ડિકેશન (ભૌગોલિક સંકેત) - ઉત્પાદનના મૂળ અને ગુણવત્તાને ઓળખતું પ્રમાણપત્ર, જે તેના ભૌગોલિક સ્થાન સાથે જોડાયેલું છે (દા.ત., કતરની ચોખા). APEDA: એગ્રીકલ્ચરલ એન્ડ પ્રોસેસ્ડ ફૂડ પ્રોડક્ટ્સ એક્સપોર્ટ ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી - ભારતમાં કૃષિ અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડ નિકાસને પ્રોત્સાહન આપતી સરકારી સંસ્થા. Viksit Bharat: વિકસિત ભારત - 2047 સુધીમાં વિકસિત રાષ્ટ્ર બનવાનું ભારતનું વિઝન, જે આર્થિક, તકનીકી અને સામાજિક પ્રગતિ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. IREF: ઇન્ડિયન રાઇસ એક્સપોર્ટર્સ ફેડરેશન - ભારતમાં ચોખા નિકાસકારોનું પ્રતિનિધિત્વ કરતી સંસ્થા. FAO: ફૂડ એન્ડ એગ્રીકલ્ચર ઓર્ગેનાઇઝેશન ઓફ ધ યુનાઇટેડ નેશન્સ - ખાદ્ય સુરક્ષા પ્રાપ્ત કરવા અને ભૂખમરો નાબૂદ કરવા માટે કાર્યરત સંયુક્ત રાષ્ટ્રની એક એજન્સી. UN: યુનાઇટેડ નેશન્સ (સંયુક્ત રાષ્ટ્ર) - રાષ્ટ્રો વચ્ચે શાંતિ, સુરક્ષા અને સહકારને પ્રોત્સાહન આપતી આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થા. IRRI: ઇન્ટરનેશનલ રાઇસ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ - ચોખા વિજ્ઞાન અને ઉત્પાદનમાં સુધારો કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી વૈશ્વિક સંશોધન સંસ્થા. MOFPI: મિનિસ્ટ્રી ઓફ ફૂડ પ્રોસેસિંગ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ - ભારતમાં ખાદ્ય પ્રક્રિયા ક્ષેત્ર માટે જવાબદાર સરકારી મંત્રાલય.